MODELO HOFSTEDE

Hofstede trata as manifestacións da cultura  - símbolos, heroes, rituais e valores - como diferentes capas dunha cebola. As capas exteriores son as máis permeables e susceptibles de ser substituídas ou intercambiadas entre culturas, así como as máis visibles.

 O seu modelo desenvolvido en 1980 tiña catro dimensións iniciais: 

  • Distancia de poder.
  • Individualismo vs Colectivismo.
  • Masculinidade vs Feminidade. 
  • Evitación da incerteza.


En 1991 engadiu a dimensión da orientación a longo prazo, e en 2010 incluíe a dimensión da indulxencia. Así, as sociedades indulxentes “permiten a gratificación dos desexos humanos relacionados co goce da vida (coidar a satisfacción das necesidades)” fronte ás sociedades restrinxidas.

Distancia ó poder

Esta dimensión aborda o feito de como unha sociedade ve as desigualdades existentes entre os seus individuos. A distancia de poder defínese por como os individuos menos poderosos das diferentes institucións -familia, escola, comunidade, etc.- dun país aceptan que o poder se distribúe de forma desigual. As culturas cun alto valor nesta dimensión aceptan obedecer sen cuestionar e entenden que o dereito a comunicarse con outra persoa depende do nivel xerárquico que esa persoa ocupe.

Individualismo

Esta dimensión ten que ver coa forma en que a sociedade se ve a si mesma, se a percepción que teñen as persoas da súa imaxe se define en termos de “eu” ou “Nós”, se se evita o uso do “eu” –colectivismo- ou foméntase o –individualismo-. Nas sociedades individualistas, as persoas preocúpanse por si mesmas e polas súas familias; mentres que, nos colectivistas, a xente preocúpase de máis membros máis alá da súa familia.

Masculinidade (agora Motivación)

As sociedades con altos valores nesta dimensión son sociedades “masculinas”, o que significa que están motivadas pola competencia e acadando o éxito. Mentres, as sociedades cunha puntuación baixa nesta dimensión, feminina, son sociedades que se preocupan pola calidade de vida e por coidar entre si.

Aversión á incerteza

A aversión á incerteza refírese ao grao en que os individuos dunha sociedade non se senten cómodos en situacións non estruturadas. As situacións estruturadas son “novas, descoñecidas, sorprendentes e insólitas”. Evitar a incerteza é algo diferenciador entre culturas. As sociedades cun alto valor nesta dimensión teñen unha alta aversión á incerteza, buscan seguridade, non lles gusta o risco e queren reducir o estrés e o medo. Por outra banda, as empresas de baixo valor teñen baixa aversión ao risco. Son culturas menos conservadoras, son máis curiosos e os individuos non desexan tanto a seguridade.

Orientación a longo prazo

Esta dimensión refírese a como as sociedades tratan o seu pasado, presente e futuro. As culturas con orientación a longo prazo teñen en conta a perseveranza, a austeridade, a vergoña e o respecto polo status social, é dicir, valores que se guían polo longo prazo; mentres que as culturas con orientación a curto prazo teñen valores máis orientados ao pasado e ao presente, valores máis estáticos como o respecto polas tradicións e a reciprocidade de favores e a bondade.

Indulxencia

Esta dimensión representa o grao en que as persoas intentan controlar os seus desexos e impulsos en función da forma en que se criaron. É dicir, as culturas indulxentes céntranse na felicidade, nos sentimentos, no benestar e preocúpanse polo tempo libre e a liberdade individual. Porén, nas sociedades restrinxidas os individuos que as forman non se preocupan por estes aspectos.

Exemplo: Dimensións culturais de España

Segundo a ferramenta dixital de Hofstede1 que puntúa as dimensións culturais dos países individualmente, analiza cualitativamente os resultados e permite comparalos cos doutros países, os valores das dimensións de España son os seguintes:

Táboa 1. Dimensións culturais en España segundo Hofstede
DIMENSIÓN VALOR
Distancia ó poder 57
Individualismo 51
Masculinidade 42
Aversión á incerteza 86
Orientación a longo prazo 48
Indulxencia 44

Segundo estes datos, cun 57 na dimensión de distancia de poder, España ten unha sociedade xerárquica, é dicir, a xente acepta que todos teñen cabida e non hai que xustificalo.

Cun valor medio na dimensión do individualismo, España pódese considerar colectivista, sobre todo se se compara cos países da súa contorna europea, porén, se esta comparación se fai con países doutros continentes como Asia, moito máis colectivistas en xeral, España podería clasificarse como individualista. Polo tanto, nesta dimensión, estando no punto medio, é bo achegar un país co que comparar para determinar se é máis ou menos colectivista.

Cun 42 na dimensión de masculinidade, obsérvase que España é unha sociedade feminina, onde a calidade de vida é un valor máis importante para os seus individuos que diferenciarse entre a masa, e preocúpanse máis polos demais membros que nas sociedades con valores superiores. –masculino-.

En canto á aversión á incerteza, cun valor de ata 86, os españois teñen medo ao risco e non toman medidas que supoñan incerteza nin provoquen unha alteración do status quo. É unha sociedade onde os cambios provocan estrés e non lle gusta a ambigüidade.

Seguindo co anterior, na dimensión de orientación a longo prazo España obtén un 48, o que indica que é un país normativo con preferencia por vivir o momento sen moita preocupación polo futuro, e con preferencia por estruturas claras, ben.

-Normas definidas e mantemento das tradicións.

Finalmente, en materia de indulxencia, España obtén un 44, polo que non é unha sociedade indulxente, onde prima o pesimismo e non dá moita importancia ao tempo libre nin controla a satisfacción dos seus desexos.