A PEGADA NA POESÍA DO XVII E A RECEPCIÓN POSTERIOR
A proposta gongorina exerce unha notable influencia no seu tempo, á que non poden resistirse nin siquera impugnadores tan opostos esteticamente como Lope de Vega, Quevedo ou Jáuregui.
O fenómeno apréciase en España, en América e tamén en Portugal, territorio no que esperta o interese de Francisco Manuel de Melo, tanto como o rexeitamento de Faria e Sousa.
Algúns amigos como o Conde de Villamediana (1582-1622) ou Paravicino (1580-1633) réndense por completo, e ata ben entrado o século XVII unha manchea de poetas imitan o seu peculiar estilo:
Pedro Soto de Rojas (1584-1658), Luis de Ulloa y Pereira (1584-1674), Anastasio Pantaleón de Ribera (1600-1629), Gabriel Bocángel y Unzueta (1603-1658), Salvador Jacinto Polo de Medina (1603-1676), Francisco de Trillo y Figueroa (1620-1680?) ou Miguel de Barrio (1625?-1701) divulgan textos líricos que podemos considerar homenaxe á audacia gongorina, imitación próxima aínda que sen acadar as cotas de calidade do seu modelo.
Entre os herdeiros do seu estilo sobresae Pedro Calderón de la Barca (1600-1681), cuxo xenio edifica un gongorismo particular, depurado dos excesos sintácticos, adaptado ao xénero dramático.
O inicio do século XVIII mantén a inercia da admiración por Góngora, con escasos logros literarios, pero a louvanza está lonxe de ser unánime. Un pequeno fragmento da Poética de Luzán (1737) exemplifica o sentir xeneralizado da crítica tamén na centuria seguinte, sobre todo a propósito dos poemas «maiores»:

“don Luis de Góngora, sea dicho sin ofensa de sus apasionados, fue uno de los que más contribuyeron a la propagación y crédito del mal estilo. Este poeta, que fue dotado de grande ingenio, de fantasía muy viva y de numen poético, pretendió señalarse por este camino raro y extraordinario, usando sin medida un estilo sumamente pomposo y hueco, lleno de metáforas extravagantes, de equívocos, de antítesis, de retruécanos y de unas transposiciones del todo nuevas y extrañas en nuestro idioma; aunque en las letrillas, romances, y poesías satíricas y burlescas en versos cortos, apartándose de aquella sublimidad afectada y acercándose más a la naturalidad, escribió mejor con particular gracia y viveza.”
As opinións de Quintana ou Menéndez Pelayo, no XIX, contribúen á consolidar tal xuízo crítico negativo, que será definitivo ata os albores do século XX, cando os modernistas e a chamada «xeración do 98» favoreceron o rexurdimento do autor das Soledades. A tendencia, sostida por creadores e críticos, confírmase en 1927, con ocasión do centenario da morte de Góngora, rehabilitado xa para a posteridade.